Ποια ήταν η διατροφή των αθλητών στην Αρχαία Ελλάδα;

Η αρχαία ελληνική διατροφή ήταν κυρίως χορτοφαγική. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, ακόμη και των ανώτερων κοινωνικών τάξεων, δεν κατανάλωναν κόκκινο κρέας ή ακόμα και πουλερικά σε καθημερινή βάση.

Η αρχαία ελληνική διατροφή ήταν κυρίως χορτοφαγική

Πολλά γεύματα αποτελούνταν από χυλό κριθαριού, (καθώς το σιτάρι θεωρούνταν ανθυγιεινό), μαζί με τυρί, φρέσκα λαχανικά και εποχιακά φρούτα ,με τα σύκα να είναι το πιο δημοφιλές φρούτο στην αρχαιότητα.

Μάλιστα, τα γλυκά φρούτα αποτελούσαν ουσιαστικό μέρος της διατροφής του Σπαρτιάτη αθλητή Χάρμη όπως αναφέρουν οι πηγές.Τα αρχεία της διατροφής του Χάρμη μας παρέχουν τις πρώτες λεπτομέρειες σχετικά με το τι κατανάλωναν οι αρχαίοι αθλητές στην Ελλάδα.

Ο Χάρμης από τη Σπάρτη, ο νικητής του αγώνα των 200 μέτρων στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες το 668 π.Χ., προπονήθηκε σε μια διατροφή που αποτελείται κυρίως από αποξηραμένα σύκα.

Οι φακές και τα φασόλια ήταν επίσης αναπόσπαστο μέρος της διατροφής ενός αθλητή στην αρχαία Ελλάδα.

Τέλος, τα θαλασσινά και τα αυγά ήταν συμπληρωματικά, σημαντικό μέρος της αρχαίας ελληνικής διατροφής που πιθανότατα χρησίμευαν ως καλές πηγές πρωτεΐνης για τους αρχαίους αθλητές.

Το κρέας και η διατροφή των αρχαίων Ολυμπιονικών

Γύρω στο 600 π.Χ., πάνω από εκατό χρόνια μετά την πρώτη έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, τέθηκε σε εφαρμογή η «ανακοφαγία» μια απαιτούμενη δίαιτα για τους αρχαίους αθλητές.

Οι κατευθυντήριες γραμμές αυτών των ειδικών διαιτών ήταν συχνά ποικίλες και εξαρτώνται από τον εκπαιδευτή που τις δημιουργούσε και οι αθλητές έπρεπε να την ακολουθούν αυστηρά.

Εκείνη την εποχή, οι δίαιτες των αρχαίων Ολυμπιονικών άρχισαν να διαφέρουν από την τυπική αρχαία ελληνική διατροφή.

Όταν κατανάλωναν κρέας, κάτι που ήταν πολύ πιο σπάνιο από ό,τι οι περισσότεροι σύγχρονοι Ολυμπιονίκες, οι αρχαίοι αθλητές έτρωγαν διαφορετικά είδη κρέατος ανάλογα με το δικό τους άθλημα.

Σύμφωνα με αρχαίες πηγές, οι πυγμάχοι έτρωγαν μοσχαρίσιο κρέας ενώ οι παλαιστές χοιρινό και οι δρομείς κατανάλωναν κατσικίσιο.

Αν και η κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών από τους αρχαίους αθλητές ήταν λιγότερο συχνή από τη δική μας, ήταν σίγουρα πιο συχνή από τον μέσο αρχαίο Έλληνα.

Καθώς προχωρούσε η εξέλιξη των Ολυμπιακών Αγώνων, οι αθλητές στρέφονταν προς το κρέας όλο και περισσότερο μέχρι που έγινε βασικό μέρος της διατροφής του αρχαίου Ολυμπιονίκη.

Ο πρώτος αρχαίος Έλληνας αθλητής που διατηρούσε μια διατροφή σχεδόν εξ ολοκλήρου με βάση το κρέας ήταν ο Δρομαίος ο Στύμφαλος, ο οποίος συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως δρομέας μεγάλων αποστάσεων το 480 π.Χ., όπως αναφέρει ο αρχαίος ιστορικός Παυσανίας.

Άλλες πηγές υποστηρίζουν ότι ήταν ο Ευρυμένης από τη Σάμο, ένας πυγμάχος βαρέων βαρών, που ακολούθησε μια δίαιτα με κρέας μετά από συμβουλές του εκπαιδευτή, μαθηματικού και φιλοσόφου του Πυθαγόρα.

Παραδόξως, ο ίδιος ο Πυθαγόρας ήταν αυστηρός χορτοφάγος.

Η μυθική δύναμη του αθλητή Μίλωνα του Κροτωνιάτη

Η μυθική δύναμη του αθλητή Μίλωνα του Κροτωνιάτη είναι γνωστή. Η διατροφή του ήταν εξίσου υπερβολική με την δύναμη του! Ο Μίλωνας κέρδισε σε έξι διαφορετικούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

«Ο Μίλων του Κρότωνα έτρωγε 10 κιλά κρέας, άλλα τόσα κιλά ψωμί, και έπινε τρεις στάμνες κρασί. Στην Ολυμπία σήκωσε έναν τετράχρονο ταύρο στους ώμους του και τον κουβαλούσε γύρω από το στάδιο, μετά τον έσφαξε και τον έφαγε μόνος του μέσα σε μια μέρα».

Αν γίνει πιστευτή αυτή η πρόσληψη τροφής, ο Μίλωνας θα έπρεπε καταναλώνει τουλάχιστον 57.000 kcal (238.500 kJ) την ημέρα!

Τα γλυκά δεν ήταν μέρος της διατροφής των αρχαίων αθλητών

Όσον αφορά την ενυδάτωση, οι αθλητές επιτρεπόταν να πίνουν νερό και κρασί με ορισμένες προϋποθέσεις. Το κρύο νερό ήταν εντελώς απαγορευμένο και το κρασί επιτρεπόταν μόνο συγκεκριμένες ώρες της ημέρας.

Τα αρχαία γλυκά όπως τηγανίτες με μέλι δεν συνιστώνταν στους αρχαίους Έλληνες αθλητές.

Ο Φιλόστρατος, ένας αρχαίος Έλληνας σοφιστής που ζούσε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κατά τον δεύτερο αιώνα μ.Χ., μας παρέχει το μοναδικό σωζόμενο βιβλίο αφιερωμένο εξ ολοκλήρου στον αρχαίο αθλητισμό.