Φαίνεται σαν κοινή λογική ότι οι δύσκολες στιγμές που περνά κάποιος σχετίζονται με την ανάπτυξη συμπτωμάτων κατάθλιψης. Όταν υπάρχει μια προσωπική κρίσιμη περίοδος, πολλά άτομα είναι αυτά που καταλήγουν σε κλινική κατάθλιψη.

Τα δύο κλασσικά παραδείγματα είναι το τέλος μίας σχέσης ή η απόλυση από μια θέση εργασίας. Ωστόσο, εάν μια εταιρεία απολύει 100 υπαλλήλους, οι περισσότεροι από αυτούς δεν αναπτύσσουν κάποια καταθλιπτική ασθένεια. Ένα σημαντικό ερώτημα είναι, γιατί ένας υπάλληλος καταφέρνει να αντεπεξέλθει, ενώ κάποιος άλλος αναπτύσσει μια διαταραχή διάθεσης.

Πριν από μερικά χρόνια, ένα σημαντικό έγγραφο που δημοσιεύτηκε σε ένα από τα πιο σεβαστά επιστημονικά περιοδικά ανέφερε ότι τα άτομα που είχαν μια γενετική παραλλαγή του γονιδίου μεταφορέα σεροτονίνης ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν σημάδια κατάθλιψης σε μια περίοδο στρεσογόνου κατάστασης.

Εάν τα άτομα είχαν αυτή τη γενετική παραλλαγή και δεν είχαν εκτεθεί σε ιδιαίτερα αγχωτικές καταστάσεις, τότε δεν θα ήταν πιο ευάλωτα στην κατάθλιψη από ότι αν είχαν τη μεγαλύτερη προστατευτική μορφή του γονιδίου. Τα συμπτώματα κατάθλιψης παρουσιάζονταν μόνο όταν άτομα βίωναν μία σοβαρή προσωπική κρίση. Τα άτομα χωρίς αυτή την γενετική παραλλαγή ήταν συχνά σε θέση να ανεχτούν αρκετά σοβαρές πιέσεις χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα.

Υπήρξε αρκετή συζήτηση σχετικά με αυτή τη διαπίστωση. Πολλές μελέτες έχουν γίνει οι οποίες καταμετρούσαν αγχογόνες εμπειρίες με διαφορετικούς τρόπους. Πριν δύο περίπου χρόνια, ένα έγγραφο αξιολόγησε μόνο 14 από αυτές τις μελέτες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα άτομα με αυτή τη γενετική παραλλαγή δεν ήταν πολύ πιο ευάλωτα στο στρες. Υπήρχαν κάποια προβλήματα σχετικά με την ανάλυση αυτή, αλλά μετά από δημοσίευση σε αξιόλογο περιοδικό έκανε κάποιους γιατρούς λίγο πιο σκεπτικούς σχετικά με το πόρισμα.

Μια νεότερη ανάλυση από 56 μελέτες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρχε μια ισχυρή σχέση. Απέδειξαν ότι τα άτομα με τη λιγότερο δραστική μορφή του γονιδίου μεταφορέα σεροτονίνης είναι πιο ευάλωτα στην εμφάνιση κατάθλιψης, όταν αυτά βιώνουν έντονο άγχος.


Η ανάλυση που διαπιστώθηκε:

- Η ισχυρότερη σχέση ήταν μεταξύ σοβαρών στρεσογόνων καταστάσεων κατά την παιδική ηλικία, που στη συνέχεια φάνηκε να στοιχειώνει τα άτομα για το υπόλοιπο της ζωής τους. Το εύρημα αυτό υποστηρίζει την άποψη ότι τα μικρά παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα και ότι οι πρόωρες βίαιες εμπειρίες μπορεί να έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις.

- Το επόμενο πιο δύσκολο είδος του στρες ήταν τα σοβαρά προβλήματα υγείας. Αυτό καθιστά επίσης την αίσθηση, όπως γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια ότι μερικοί άνθρωποι στεναχωριούνται ιδιαίτερα όταν έρχονται αντιμέτωποι με την προοπτική ότι έχουν να αντιμετωπίσουν μια σοβαρή ασθένεια.

- Το λιγότερο επικίνδυνο είδος στρες ήταν οι δυσκολίες της καθημερινής ρουτίνας με τις οποίες είμαστε όλοι εξοικειωμένοι και που μερικές φορές ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Ωστόσο, ακόμη και αυτό το είδος του στρες συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, εάν ένα άτομο είχε αυτή τη γενετική παραλλαγή.

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι αυτή η νέα ανάλυση παρέχει ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι το στρες μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και ότι η εμφάνιση της κατάθλιψης είναι πολύ πιο πιθανό να συμβεί σε ανθρώπους οι οποίοι είναι γενετικά ευάλωτοι στην ανάπτυξη μιας τέτοιας διαταραχής της διάθεσης.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι αν έχετε αυτή την παραλλαγή θα είστε καταδικασμένοι να γίνετε καταθλιπτικοί; Καθόλου! Αυτό απλά σημαίνει ότι είστε πιο ευάλωτοι στην ανάπτυξη των συμπτωμάτων.

Μήπως η μελέτη αποδεικνύει ότι, αν δεν έχετε την παραλλαγή δεν θα αναπτύξετε συμπτώματα κατάθλιψης, σε περίοδο έντονου στρες ; Και πάλι όχι. Αυτό απλά σημαίνει ότι ο κίνδυνος είναι μικρότερος.

Ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο που μας αποδεικνύει αυτή η ανάλυση είναι ότι υπάρχει μια βιολογική ευπάθεια στην κατάθλιψη, όπως ακριβώς υπάρχει στο διαβήτη, το άσθμα, ή τον καρκίνο.


Πηγή: Mayoclinic.com