Η καλή η κακή (χολιστερίνη) και η άσκηση..
του Μιχάλη Πανδή καθηγητής φυσικής αγωγής. Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Η χοληστερόλη ή χοληστερίνη είναι μια ουσία ιδιαίτερα χρήσιμη για τη σωστή λειτουργιά της κυτταρικής μεμβράνης. Η ουσία χρησιμοποιείται κυρίως σε ζωικούς και όχι φυτικούς οργανισμούς. Σημαντικός είναι ο ρόλος της χοληστερίνης στην ανάπτυξη νευρικών συνδέσμων του εγκέφαλου, αλλά και στη δημιουργία ζωτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη D και ορισμένες ορμόνες. Η περισσότερη χοληστερίνη παράγεται στο ήπαρ και μια μικρή ποσότητα προέρχεται από τη διατροφή.
''Καλή και κακή χοληστερίνη''
Οι κύριες μορφές της χοληστερίνης είναι η LDL ή αλλιώς κακή χοληστερίνη και η HDL η οποία συνήθως αποκαλείται και καλή χοληστερίνη.
LDL
Η ''κακή'' χοληστερίνη είναι μια λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), η οποία απομακρύνει τη χοληστερίνη από το ήπαρ στους ιστούς του σώματος και συνδεεται με ολα τα αρνητικά χαρακτηριστικά που προσδίδονται στην ουσία. Έτσι, η LDL μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, στενεύοντάς τα και δημιουργώντας αθηροσκλήρωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα ή ακομη και σε εγκεφαλικό επεισόδιο.
HDL
''Καλή και κακή χοληστερίνη''
Οι κύριες μορφές της χοληστερίνης είναι η LDL ή αλλιώς κακή χοληστερίνη και η HDL η οποία συνήθως αποκαλείται και καλή χοληστερίνη.
LDL
Η ''κακή'' χοληστερίνη είναι μια λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), η οποία απομακρύνει τη χοληστερίνη από το ήπαρ στους ιστούς του σώματος και συνδεεται με ολα τα αρνητικά χαρακτηριστικά που προσδίδονται στην ουσία. Έτσι, η LDL μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, στενεύοντάς τα και δημιουργώντας αθηροσκλήρωση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα ή ακομη και σε εγκεφαλικό επεισόδιο.
HDL
Η HDL είναι λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας. Αποκαλείται και "καλή" χοληστερόλη, γιατί απομακρύνει την επικίνδυνη χοληστερόλη από τα τοιχώματα των αρτηριών και την επιστρέφει στο συκώτι, όπου αποβάλλεται. Έτσι, ελαττώνει τον κίνδυνο για εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Το υψηλό επιπεδο HDL έχει συνδεθεί με τη μακροζωία.
''Χοληστερίνη στο τραπέζι μας''
Οι τροφές που συμβάλουν στην αύξηση της χοληστερίνης είναι συνήθως αυτές που περιέχουν κορεσμένα λίπη. Το κορεσμένο λίπος προέρχεται κυρίως από ζωικά τρόφιμα όπως: βούτυρο, μαγιονέζα, ζωικό λίπος, εντόσθια, κρέμες, παστά, παγωτά, παχιά κρέατα, αλλαντικά, μπέικον, κρόκος αυγου, σοκολάτα, κακάο και ροφήματα, τηγανητά τρόφιμα. Αντίθετα, αφοβα μπορουμε να καταναλωσουμε ψαρι, ελαιολαδο, φρούτα και λαχανικά, ψωμί, σιτηρά, ζυμαρικά και ρύζι. Το μυστικό της υγιεινής διατροφής είναι ο τρόπος μαγειρέματος. Το μαγείρεμα στον ατμό, στο φούρνο, στη σχάρα ή στο γκριλ είναι πολυ πιο ασφαλές από το τηγάνισμα.
Χοληστερίνη και άσκηση
Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για τη καθιστική ζωή. Η έλλειψη δραστηριότητας κυριολεκτικά ''σκοτώνει''. Όσο και εάν προσέχει κάποιος τη διατροφή του, δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει φυσιολογικά χωρίς αρκετή κίνηση. Όλες οι έρευνες που έχουν γίνει, υποδεικνύουν τη αναγκαιότητα της συστηματικής άσκησης, η οποία δρα στους μηχανισμούς απορρόφησης, βιοσύνθεσης, μεταφοράς και απομάκρυνσης της χοληστερίνης και των άλλων λιπιδίων, με θεαματικά αποτελέσματα. Όταν μιλάμε για σωματική άσκηση δεν αναφερόμαστε απαραίτητα στη σκληρή προπόνηση. Ήπια αερόβια δραστηριότητα τρεις φορές την εβδομάδα μπορεί να δώσει θεαματικά αποτελεσματα.
Ποιοι πρέπει να προσέξουν περισσότερο
Η ευαισθησία των ατόμων στις επιδράσεις της HDL και LDL ποικίλλει. Αυτός είναι ο λόγος που οι στόχοι σήμερα είναι εξατομικευμένοι. Oι διαβητικοί, οι καπνιστές, οι στεφανιαίοι ασθενείς, οι υπερτασικοί, τα άτομα με περιφερική αρτηριοπάθεια, τα άτομα με κακή κληρονομικότητα και διαταραχές ορισμένων αιματολογικών παραμέτρων, τα άτομα μεγάλης ηλικίας, οι παχύσαρκοι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις βλαπτικές επιδράσεις της LDL. Η σωστή διατροφή, η συστηματική άσκηση αλλά και ο προληπτικός έλεγχος αποτελούν το σημαντικότερο προληπτικό μέσο. Η φαρμακευτική αγωγή χορηγείται μόνο μετά από υπόδειξη ιατρού παθολόγου.
''Χοληστερίνη στο τραπέζι μας''
Οι τροφές που συμβάλουν στην αύξηση της χοληστερίνης είναι συνήθως αυτές που περιέχουν κορεσμένα λίπη. Το κορεσμένο λίπος προέρχεται κυρίως από ζωικά τρόφιμα όπως: βούτυρο, μαγιονέζα, ζωικό λίπος, εντόσθια, κρέμες, παστά, παγωτά, παχιά κρέατα, αλλαντικά, μπέικον, κρόκος αυγου, σοκολάτα, κακάο και ροφήματα, τηγανητά τρόφιμα. Αντίθετα, αφοβα μπορουμε να καταναλωσουμε ψαρι, ελαιολαδο, φρούτα και λαχανικά, ψωμί, σιτηρά, ζυμαρικά και ρύζι. Το μυστικό της υγιεινής διατροφής είναι ο τρόπος μαγειρέματος. Το μαγείρεμα στον ατμό, στο φούρνο, στη σχάρα ή στο γκριλ είναι πολυ πιο ασφαλές από το τηγάνισμα.
Χοληστερίνη και άσκηση
Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για τη καθιστική ζωή. Η έλλειψη δραστηριότητας κυριολεκτικά ''σκοτώνει''. Όσο και εάν προσέχει κάποιος τη διατροφή του, δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει φυσιολογικά χωρίς αρκετή κίνηση. Όλες οι έρευνες που έχουν γίνει, υποδεικνύουν τη αναγκαιότητα της συστηματικής άσκησης, η οποία δρα στους μηχανισμούς απορρόφησης, βιοσύνθεσης, μεταφοράς και απομάκρυνσης της χοληστερίνης και των άλλων λιπιδίων, με θεαματικά αποτελέσματα. Όταν μιλάμε για σωματική άσκηση δεν αναφερόμαστε απαραίτητα στη σκληρή προπόνηση. Ήπια αερόβια δραστηριότητα τρεις φορές την εβδομάδα μπορεί να δώσει θεαματικά αποτελεσματα.
Ποιοι πρέπει να προσέξουν περισσότερο
Η ευαισθησία των ατόμων στις επιδράσεις της HDL και LDL ποικίλλει. Αυτός είναι ο λόγος που οι στόχοι σήμερα είναι εξατομικευμένοι. Oι διαβητικοί, οι καπνιστές, οι στεφανιαίοι ασθενείς, οι υπερτασικοί, τα άτομα με περιφερική αρτηριοπάθεια, τα άτομα με κακή κληρονομικότητα και διαταραχές ορισμένων αιματολογικών παραμέτρων, τα άτομα μεγάλης ηλικίας, οι παχύσαρκοι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις βλαπτικές επιδράσεις της LDL. Η σωστή διατροφή, η συστηματική άσκηση αλλά και ο προληπτικός έλεγχος αποτελούν το σημαντικότερο προληπτικό μέσο. Η φαρμακευτική αγωγή χορηγείται μόνο μετά από υπόδειξη ιατρού παθολόγου.
- Κατηγορία Άσκηση
